Kan iedereen een leider zijn?

Als ik in een training tegen een groep leidinggevenden zeg “Iedereen kan een leider zijn!”krijg ik vaak vragende blikken. Zeg ik hetzelfde tegen een groep medewerkers, dan gebeurt precies hetzelfde. Een leider zijn is voor velen toch vooral voorbehouden aan leidinggevenden. Is dat ook zo? Of kan echt iedereen een leider zijn?

Leiderschap en leidinggeven worden regelmatig als een en hetzelfde gezien. Als je dat doet zul je de vraag of iedereen een leider kan zijn waarschijnlijk negatief beantwoorden. Zie je in leiderschap en leidinggeven twee verschillende dingen, dan is het antwoord op de vraag natuurlijk volmondig ja, echt iedereen kan een leider zijn. Hoe zit dat nu precies?

Leiding geven
Ik leg het graag als volgt uit: leidinggeven is het leiden van een team of het leiden van een of meer mensen in het bereiken van een doel. Bij leidinggeven gaat het om het organiseren en begeleiden van een proces of werkwijze. Leidinggeven gaat over verantwoordelijk zijn. Een leidinggevende wordt geacht leiding te geven en heeft meestal een hiërarchische autoriteit. Leidinggevende zijn is dus een formele rol binnen de organisatie.

Leiderschap
Leiderschap gaat over de leiding nemen. De leiding nemen kan in van alles zijn, bijvoorbeeld in het verbeteren van iets, in het creëren van een geweldige klantbeleving, in het verbeteren van de samenwerking in het team, noem maar op. Voor leiderschap is soms wat moed en lef nodig. Een leider durft zijn of haar nek uit te steken, iets in gang te zetten of bespreekbaar te maken. Een leider maakt zelf impact, ongeacht de functie of het functieniveau binnen de organisatie. Een leider zijn is geen formele rol.

Leiderschap heeft nog twee andere belangrijke aspecten en die beschrijf ik graag als ‘boven de partijen staan’ en ‘omzien naar de mensen om hen heen’. Om bij dat laatste te beginnen, leiderschap stelt mensen boven resultaat. Een goede leider springt voor mensen in de bres. Tegelijkertijd is een echte leider geen deel van welk probleem dan ook. Hij of zij is in staat het grote geheel te zien en zich niet te laten verleiden tot reactief gedrag. Een echte leider heeft niet de wijsheid in pacht maar luistert naar anderen en staat open voor input en feedback.

De leidinggevende als leider
Als je onderzoeken raadpleegt over wat belemmert nu het werkplezier van medewerkers dan staan een negatieve sfeer of cultuur, te weinig erkenning en waardering en te weinig coaching en feedback bovenaan de lijst. Allemaal facetten die je direct kunt koppelen aan het leiderschap van de leidinggevende. Veel leidinggevenden geven wel de leiding maar het valt te betwijfelen of ze ook echt een goede leider zijn. Het is wel zo fijn als jij als leidinggevende ook echt een leider bent en dus naast leidinggeven je ook goed leiderschap eigen maakt. Met Gevend Leiderschap leer je hoe jij als leidinggevende ook echt deze goede (gevende) leider wordt en leidinggeven een heel stuk makkelijker wordt.

De medewerker als leider
Als iedereen een leider kan zijn betekent dat dus dat ook iedere medewerker in jouw team in potentie een leider kan zijn. Je hebt natuurlijke leiders, mensen die zich uit zichzelf regelmatig het voortouw nemen en het lef hebben de eerste stap te zetten. Voor de meeste medewerkers geldt echter dat ze eerst geactiveerd moeten worden. Daar kan een Givability training bij helpen en jij als leidinggevende kan daar een belangrijke rol in spelen door het stimuleren van initiatief nemen en verantwoordelijkheid nemen. Door het vertrouwen en nadrukkelijk verantwoordelijkheid te geven aan de mensen in je team. Mijn ervaring is dat dit echt bij iedere medewerker kan. Zo heb ik medewerkers in relatief lage functies in de organisatie zien uitgroeien tot voortrekkers op een bepaald onderwerp.

Ik vind het zelf geweldig zoveel mogelijk leiderschap bij medewerkers te ontwikkelen en formele leiders als echte goede leiders, met de knop op ‘geven’ leiding te laten geven.

De vraag of echt iedereen een leider kan zijn is dus volmondig ja!

Jeff Dadema

Letsgoactive training groep
Beluister nu ook onze podcasts op Spotify!